İLLÂ EDEP, İLLÂ EDEP

27-11-2021 1854 Yorum yok. Yorum Ekle


Asr-ı Saadet’ten itibaren İslâm devletleri eğitim programlarında edebi temel esas almışlardır. Aileler de bebeklikten itibaren çocuklarına “edepli olmayı” öğretmişlerdir. Müslüman ailelerin yetiştirdikleri çocuklarda, kız olsun, erkek olsun “edepli olmak” esastır. Aslında eğitimde üç sene yalnızca İslâm’ın emrettiği edep, âdâb-ı muaşeret, temel dinî bilgiler öğretilmeli, ondan sonra eğitim ihtiyarî olmalıdır.

Ecdadımız edebe o kadar çok ehemmiyet vermekteydi ki, “Edep ya hu” yazılı levhayı evinin en itibarlı yerine asarlardı. Kısaca ecdadımız için edep başa taç idi. Bir kadının da en değerli ziyneti, edebi, hayâsı idi…

Son zamanlarda edep bilmez, adap bilmez, ar perdesi çatlamış öyle insanlar gördüm ki; Dilime hayranı olduğum, hoşgörüsüne özendiğim Yunus Emre'nin yıllar önce ezberlediğim sözleri dolandı. İşte o muhteşem sözler;

 “Gezdim Halep ile Şam’ı

Eyledim ilim talep,

Meğer ilim bir hiçmiş

İllâ edep, illâ edep;

Girdim ilim meclisine,

Eyledim kıldım talep,

Dediler ilim geride,

İlla edep illa edep."

Kendime hep; Yunus Emre'nin o derin hoş görüsünü, edebini, adabını örnek almaya çalıştım.

Edep nedir sizce?

“Edep, bir toplumda örf, adet ve kural halini almış iyi tutum ve davranışlar veya bunları kazandıran bilgi anlamında kullanılan terimdir. Terbiye, kavlen, fiilen insanlara lütuf ile muamele etmek, güzel ahlâk, usluluk, hayâ, sünnete uygun hareket etmek demektir.

Edep, nefsini tanıyıp haddini bilmektir.

Edep, kul olduğunu anlayıp, Yüce Mevlâ’ya yönelmektir.

Edep, kibri kırıp tevazuya sarılmaktır.

Edep, fani dünyayı tanıyıp, boş davaları bırakmaktır.

Edep, Cenab-ı Hakk’ın ve varlıkların haklarını güzel korumaktır.

Edep, hayâlı ve vefalı olmaktır.

Edep, pişman olunacak şeyleri yapmamaktır.

Kısaca edep, güzel ahlâktır.

İnsanoğlu eğer edepten yoksun ise, o insan, insan değildir. Zira insanoğlu ve hayvan arasındaki fark edeptir. Aç gözlerini bak, Allah kelâmı olan Kuran ayet, ayet edeptir. "Akıldan sordum: İman nedir?

Akıl kalp kulağıma cevap verdi: İman edeptir"!

“Eğer adem oğlunun edebi yoksa adem değildir. İnsan ile hayvan arasındaki fark edeptir. Göz gezdir ve Allah’ın kelamına “Kur’an’a” ayet ayet tamamına bak, Kur’anın anlamı edeptir.” “Eğer şeytanı ayaklarınızın altında görmek istiyorsanız gözünüzü açın ve biliniz ki şeytanın katili edeptir.”

-Mevlânâ-

“Ahlakın en mükemmeli, edebin en üstünü, Din’de edeptir. Dinde yücelmek, Allah’ın emirlerine itaat edip, Peygamberimizin edeplerini bilmek ve uymak ile mümkündür.”

-İmam Gazali-

"O çok merhametli Allah'ın (has) kulları onlardır ki, yeryüzünde tevazu ile yürürler ve cahil kimseler kendilerine laf attığı zaman (incitmeksizin) "selam" derler (geçerler)."

(Furkân Sûresi - 63)

Son söz olarak; Allah kötüye de, iyiye de edep versin. Çünkü günümüzde çok ihtiyaç var...

"Güzeli Güzel Yapan Edep'tir...

Edep İse Güzeli Sevmeye Sebeptir..."

24 Kasım öğretmenler gününde;tüm öğretmenlerimizin gününü kutlar,hayattta olmayanlara Allah’tan rahmet,olanlara ise sağlık sıhhat uzun hayırlı ömürler dilerim.

Selam ve dua ile…

Ozan Derviş

KAPTAN’IN SÖZÜ KANUNDUR

06-01-2025 Yorum yok. 503
Neyir Erkan Şişman

2024’ün Geç Hesabı

30-12-2024 Yorum yok. 506
Tekin Toklucu "Ters Köşe"

TÜRK FUTBOLU NEREYE…?

30-12-2024 Yorum yok. 490
Yaprak Akın

2024’ü Uğurlarken 2025’te Gelsin Bakalım…

30-12-2024 Yorum yok. 433
Erdal Uzuner

İMAR AFLARI NEYİ ÇÖZDÜ

30-12-2024 Yorum yok. 549
Hacı Arıcı

GİTTİ 2024, GELDİ 2025

30-12-2024 Yorum yok. 538
Tuncay Ünde

SÖYLEYEMEDİM

28-11-2024 Yorum yok. 646
Feride Gündüz "Hoş Kalem"

COĞRAFYA KADERİMİZ MİDİR?

28-11-2024 Yorum yok. 558
Asiye Çakır

KUSURA BAKIN!

24-10-2024 Yorum yok. 1094
Cüneyt Pulant

Beykoz’da her şey birbirine karıştı

24-10-2024 Yorum yok. 1137